Zirkonyum, geçiş metalleri olarak bilinen daha geniş bir ailenin parçası olan periyodik tablodaki 4. gruba aittir. Jefferson Lab web sitesine göre, 4. gruptaki diğer öğeler titanyum, hafniyum ve rutherfordiyum. Zirkonyum, titanyum, hafniyum doğada bulunurken rutherfordium sadece laboratuvarda bulunmaktadır.
Zirkonyumun adı, "altın benzeri" anlamına gelen Farsça "zargun" kelimesinden türemiştir. Eleman genellikle bileşik zirkonun bir parçası olarak tanınır (ZrSiO <4 ). Zirkonun açık değerli taş biçimi bir pırlantaya benzemek için kesilebilir ve genellikle mücevherlerde bulunur. Zirkonyum ve bileşiklerinin diğer kullanımları arasında zehirli sarmaşıkların arıtılması için yüksek performanslı pompalar, cerrahi aletler ve losyonlar bulunur. Element nötronları kolayca emmez ve bu nedenle yıllık zirkonyum üretiminin yüzde 90'ına tekabül eden nükleer reaktörlerde kullanılır.
Zirkonyum, Martin Heinrich Klaproth 1789 tarafından keşfedildi ve 1824'de Jöns Jacob Berzelius tarafından izole edildi. Genellikle zirkonyumun izole edilmesini zor bir işlem yapan kimyasal olarak benzer bir element olan hafniyum ile karıştırılır. Atom sembolü "Zr" ve atom numarası 40'tır. Atomik ağırlığı 91 olan, bu da zirkonyumun çekirdeğinde 51 nötron ve 40 proton olduğu anlamına gelir. Oda sıcaklığında katı fazda bulunur.
