Yapısal adaptasyonlar, bir organizmanın ortamında hayatta kalmasına ve başarılı olmasına yardım eden fiziksel özellikleridir. Yapısal uyarlamalar, yaratığın hareket etme, yemek yeme, çoğalma veya kendini koruma şeklini etkileyebilir.
Yapısal uyarlamalar, zaman içinde genlerin mutasyonundan kaynaklanan evrimsel sürecin sonucudur. Bazı mutasyonlar organizma için faydalıdır, diğerleri ise değildir. Bir etobur için daha keskin dişler veya örneğin bir kuşta daha uzun bir fatura gibi faydalı uyarlamaları olan yaratıkların daha uzun süre hayatta kalma ve başarılı bir şekilde üreme olasılıkları daha yüksektir. Yararlı adaptasyonlar sonuçta türlerin gen havuzunda binlerce yıl boyunca yayıldı.
Her türün kendine has özellikleri yapısal uyumun sonucudur. Bazı örnekler:
- Ördek suda hızla ilerlemek için suya ve kuvvetli kanatlara itmek için perdeli ayaklara sahiptir.
- Tavşan kürkleri, yırtıcılardan koruyan kamuflaj sağlamak için mevsimine göre renk değiştirir.
- Etçil sürahi bitkisinin yaprakları, suyla dolduran ve daha sonra sindirdikleri böcekleri boğan kapları veya sürahileri oluşturur.
Yapısal uyum teorisi, Darwin'in Galapagos Adaları'ndaki ispinozları gözleminden gelir. Ispinozların hepsi anakaradan gelmişti ve bir kerede fiziksel olarak hepsi aynıydı. Yine de, adaların her bölgesinde, farklı gagalara sahip olan ve kendi çevrelerinin eşsiz besin kaynaklarına adapte olmuş ispinozların alt türlerinin olduğunu gördü.