1838’de, Matthias Schleiden, mikroskopla incelediği tüm bitki dokularının hücrelerden oluştuğunu keşfetti. Hücrelerin Ayrıca, bitki embriyolarının tek hücrelerden büyüdüğünü söyledi. Aynı zamanda erken evrimciydi, zaman içinde bitkilerde büyük çapta evrim olasılığını varsaydı.
Matthias Schleiden'in keşifleri, hücrelerin ilk keşifleri olmasalar da, hücre teorisinin oluşumunda önemli adımlardı. Bitki hücrelerinin ilk gerçek keşfi, önemleri olmasa da, 1665'te Robert Hooke tarafından yapıldı. Mantarın çok sayıda küçük oyuk odadan oluştuğunu keşfetti. Bunlar mantar hücrelerinin ölme ve oyulma şekillerinden dolayı sadece görünen hücre duvarlarıydı. 1670 yılında Anton van Leeuwenhoek, gölet suyunda tek hücreli organizmaları gözlemlemiş ve tanımlamıştır.
Theodor Schwann, 1839'da Schleiden'in bitkiler hakkında yaptığı gibi hayvanlar ve hücreler hakkında da aynı sonuca ulaştı. Sonuç, kıkırdakta gömülü hücre benzeri yapıların gözleminden geldi. Ayrıca, tüm organizmaların öncelikle hücrelerden oluştuğu ve hücrelerin tüm yaşamın temel birimi olduğu fikrini formüle etti. Bu, hücre teorisinin ilk gerçek ifadesiydi.