İtalya, eski Roma'nın kaybedilen kültürüne yakınlığı ve hümanizmin yayılmasını tetikleyen politik, sosyal ve ekonomik gelişmeler nedeniyle Rönesans'ın doğduğu yerdi. İtalyan Rönesansı Floransa'da 1350-1400 yılları arasında başladı. Rönesans'ın büyük düşünürlerinin ve sanatçılarının çoğu İtalyan'dı.
Rönesans'ın sanatsal, bilimsel ve edebi çabalarının altında yatan felsefe, insan yaşamına değer veren ve insanın iyiliğini elde etmek için çabalayan bir düşünce sistemi olan hümanizmdir. Hümanizm, klasik değerlere dayanıyordu; Yunanlılar ve Romalılar, bilgelik, erdem, ekonomik bolluk ve fiziksel refah geliştirmenin önemini vurguladılar. İtalyan şehir devletleri, Romalıların doğrudan soyundan geldikleri için, atalarının eserlerine ve yazılarına daha fazla erişebildiler.
15. yüzyılda Bizans’ın Osmanlı Türklerine yıkılması, İtalya’nın hümanist gelişmesine katkıda bulunmuştur. Doğu İmparatorluğu'ndan Yunan Hristiyanları istilacı Müslümanlardan kaçarken, İtalya'ya yerleştiler. Onlarla birlikte eski Yunanistan bilgisini getirdiler, böylece İtalyan bilginlerin eski Yunanistan'ın büyük yazılarını okumalarını ve tercüme etmelerini sağladılar.
İtalya'nın sosyo-politik yapısı Rönesans'a katkıda bulundu. Diğer Avrupalı güçler hala feodalizm sistemi altında çalışırken, 14. yüzyıldaki İtalyan şehir devletlerinin bir kısmı cumhuriyetti. Cumhuriyet hükümeti, hümanizm ideallerini ilerletti. Ayrıca, nüfusun daha büyük bir kısmı için ekonomik büyüme sağladı. İnsanlar zenginleştikçe, bilim ve sanat eserlerine yatırım yapabildiler.
