Bilişsel karmaşıklık, bir insanın karesinin ve algısal becerisinin ne kadar karmaşık veya basit olduğunu gösteren psikolojik özellik veya değişkendir. Bilişsel karmaşıklığı yüksek oranda ölçen bir kişi, derecelendirme ve hafif farkları gözetme eğilimindedir; görev için daha az karmaşık bir bilişsel yapıya sahip kişiler değildir.
Bilişsel karmaşıklık aynı zamanda bir bireyin kullandığı zihinsel yapıların sayısını, ne kadar soyut olduklarını ve ayırt edilmelerini şekillendirmek için nasıl etkileşime girdiklerini ya da çok çeşitli iletişim becerileri ve ilgili yeteneklerle bağlantılı bireysel bir farklılık değişkenini ifade edebilir. >Bilişsel karmaşıklığı yüksek olan bireyler, çeşitli kurucu unsurları ayırt etmek ve unsurlar arasındaki bağlantıları ve olası ilişkileri araştırmak için bir durumu analiz etme kapasitesine sahiptir. Bu bireyler çok boyutlu bir şekilde düşünüyorlar. Karmaşıklık teorisinin varsayımı, bir olay ne kadar fazla ayırt edilebiliyorsa ve yeni ilişkilerde ele alınacak parçalar ne kadar karmaşıksa, cevap o kadar karmaşık ve çözüm de başarılı oluyor. Daha az karmaşık bireyler, belirli bir bağlam için karmaşık bir ayrıntılı farklılık kümesini anlamak için eğitilebilse de, son derece karmaşık bireyler, yeni durumlarda ayrımcılık oluşturma konusunda oldukça esnektir.
Yüksek bilişsel karmaşıklığı olan bireyler yeni bilgilere açıktır, yüksek karmaşıklığa sahip diğer bireylere, esnekliği yüksek, sosyal açıdan etkili, problem çözücüler, stratejik planlamacılar, çok yaratıcı, etkili iletişimciler ve genel olarak iyi liderler çekmiştir.
