Yüksek hematokrit seviyesinin potansiyel nedenleri arasında dehidrasyon, sigara içmek, yüksek irtifalarda yaşama, akciğer hastalığı, doğuştan kalp hastalığı, polisitemi vera veya böbreklerde eritropoetin üreten bir tümör bulunur. Dehidrasyon en yaygın nedendir ve yeterli sıvı alımı olduğunda, hematokrit normal seviyelere döner.
Kalp ve akciğer hastalığının yanı sıra yüksek irtifalı yaşam, yetersiz oksijenin nedenleri olabilir ve vücut daha fazla kırmızı kan hücresi üreterek telafi etmeye çalışır. Bu hematokrit seviyesinde bir artışa neden olur. Kırmızı kan hücrelerinde değişmiş oksijen algılanmasına veya hemoglobinden anormal oksijen salınımına neden olan genetik bozukluklar da yüksek hematokrit seviyelerine neden olabilir.
Düşük hematokrit seviyeleri de hastalık belirtisi olabilir. Hematokrit düzeyi, kansızlığı taramak ve teşhis etmek için tam kan sayımı testinin bir parçası olarak değerlendirilir. Anemi belirtileri zayıflık, enerji eksikliği, bayılma ve solgunluktur. Düşük hematokrit seviyesinin diğer nedenleri arasında talasemi, kanama, kronik böbrek hastalığı, kemik iliği bozuklukları, kronik enflamatuar hastalık ve demir, folat veya B-12 vitamini eksikliği gibi beslenme yetersizlikleri sayılabilir. Hamilelik, kanda fazladan sıvı bulunması nedeniyle hematokrit seviyelerini azaltabilir. Yeni bir kan transfüzyonu hematokrit kan testi sonuçlarını etkileyebilir.
