Truman doktrininin amacı, Amerika Birleşik Devletleri'nin iç veya dış otoriter bir güç tehdidi altındaki demokratik bir ulusun desteklenmesini sağlamaktı. Bu destek ekonomik, politik ya da askeri yardımı içerebilir.
Sovyetler Birliği, Truman Doktrini'ni oluşturan konuşmada özel olarak belirtilmese de, doktrin SSCB'ye bir uyarı görevi görecekti. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Stalin, Roosevelt ve Churchill'e, savaş sırasında Sovyetler tarafından Nazilerden kurtarılan doğu Avrupa ülkelerinde serbest seçimlerin yapılacağını söyledi.
Batılı liderler, bunun Batı’dakiler gibi seçimler anlamına geldiğine inanıyordu. Ancak Stalin, yakın ülkelerdeki komünist, Sovyet dostu hükümetler istedi. Asla adil bir seçim yapmak istemedi ve birçok ülke Moskova'ya sadık liderler tarafından ele geçirildi.
Truman Doktrini, savaş sonrası yıllarda ABD dış politikasının tonunu belirledi. Truman, ABD’nin artık Sovyet dostu hükümetlerin ABD’ye dost hükümetlerin yerine geçmesine izin veremeyeceğine inanıyordu. Bunun nedeni, ABD’nin güvenliğinin şimdi fiziksel olarak Amerikan topraklarını güvence altına almaktan daha fazlasına bağlı olmasıdır. Bu nedenle, doktrin, Yunanistan ve Türkiye'ye komünistlerin hükümetlerini devralmalarını engellemek için destek vermek için kullanıldı.
