Sosyal bilişsel kuramın temel bir ilkesi, bir kişinin işleyişinin kişisel, davranışsal ve çevresel faktörlerin üçlü karşılıklı etkileşimine ve kendisinin ve başkalarının deneyimleri hakkında inandıklarına dayanmasıdır. Çevresel faktörlerin ithali kabul edilirken teori, bireyin kendi öğrenmesini ve davranışsal sonuçlarını planlayabileceğini, yönetebileceğini ve kendi kendini düzenleyebileceğini söyler. İnsanların başkalarını gözlemleyerek öğrendiklerini ancak kişisel olarak bunu yapmak için motive oluncaya kadar öğrenmeyi kanıtlamadıklarını söylüyor.
Sosyal bilişsel teoride tanımlandığı gibi gözlemsel öğrenme, bireyin gözlemlediği şeye dikkat etmesini, gözlemlediği bilgileri saklamasını ve daha sonra kullanmak üzere dönüştürmesini, hazır olduğunda davranmasını veya üretmesini gerektirir. Öğrencinin bir davranış için beklenen sonuçları algılaması, davranış üretimini etkiler. Gözlemlenen sonucun olumsuz olduğuna inanıyorsa, gözlemlenen davranışı üretmemeyi seçebilir. Benzer şekilde, gözlemlediği olumlu sonucu beklerse ve diğerlerinden aynı olumlu cevabı alamazsa, gelecekteki davranışlardan kaçınması muhtemeldir.
Teori aynı zamanda bireylerin kendileri için belirledikleri hedefler ve her ikisinin de öğrenmelerini yönetmelerine yardımcı olan başarılı olma yeteneklerine olan inancına göre öğrendiklerini ifade eder. Bireyin başarılı olabilme yeteneğine dair algısının, kendi gözlemlerine, başkalarından gelen geri bildirimlerine ve kişisel psikolojik durumuna bağlı olduğunu ileri sürmektedir.