Kalem, kullanıcının cihazın dirençli ekranının belirli bir alanına kolayca baskı uygulamasına izin vererek çalışır. Basınç, mikroçip'i aktive ederek, dokunmatik ekranın iki katmanını temasa sokuyor.
Dirençli sistemler, birbirlerini ayırmak için bir ayırıcı malzeme katmanı ve ara parçalarla ayrılmış bir iletken malzeme katmanı kullanır. Tablet gibi bir dokunma aygıtı kullanıldığında, elektrik akımı her iki malzeme katmanından geçer. Ekran kalemi ekrana baskı yapmak için kullanıldığında, iki malzeme tabakası birbiriyle temas eder ve bu iki tabaka için elektrik alanını değiştirir.
Cihazın içinde bulunan bir mikroçip, elektrik alanındaki değişikliği yorumlar ve ekrandaki koordinatlara dönüştürür. Bir tablette CPU, koordinatları ekrandan alır ve bunları cihazın işletim sistemine karşı eşler. İşlemci daha sonra hangi uygulamanın etkinleştirildiğini belirler ve kullanım için başlatır.
Ekrana çok fazla baskı uygulanırsa, dirençli ekranlar hasara karşı hassastır. Aşırı basınç, dirençli katman ve iletken katmanın sürekli temasta kalmasına neden olabilir ve cihaz ekranda girilen komutları doğru şekilde yorumlayamaz.